Türkiye’de Manda Sayısı Hızla Azalıyor: 2030’da 130 Binlere Düşebilir
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Gücükoğlu, Türkiye’deki manda sayısının hızla azaldığını ve gerekli önlemler alınmazsa 2030 yılına kadar 130 binlere düşeceğini belirtti. Gücükoğlu, mandaların özellikleri ve önemine dikkat çekerek desteklerin artırılması gerektiğini vurguladı.
Doç. Dr. Ali Gücükoğlu, “Kendi çalışmalarımızda yaptığımız projeksiyona göre Türkiye’de 170 bin olan manda sayısının bu hızla giderse 2030 yılında 130 binlere düşeceğini gözlemliyoruz. Desteklerin artırılması noktasında çalışmaların yapılması gerekiyor” dedi.
Samsun’da Mandaların Durumu
Türkiye’de manda popülasyonunun en yoğun olduğu Samsun’da, Kızılırmak Deltası’ndaki mandalar havadan görüntülendi. OMÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Gücükoğlu, mandaların sayısının Türkiye’de 170 bin olduğunu ve bu sayının ülke hayvancılığında diğer küçükbaş ve büyükbaş hayvanlara kıyasla geride kaldığını belirtti.
Mandaların Ekonomik ve Besinsel Değerleri
Gücükoğlu, manda etinin ve sütünün öne çıkan özellikleri hakkında da bilgi verdi: “Türkiye’deki manda sayısının yüzde 20’si Samsun’da bulunmaktadır. Özellikle Kızılırmak Deltası, mandalar için oldukça uygun bir floraya sahip. Manda sütü, yağ oranı ve kuru madde oranı bakımından üstündür. Ayrıca manda eti, sığır etine nazaran yüzde 50 daha az kolesterol içerir ve yüzde 20 daha fazla protein içerir. Bu nedenle sporcular ve yaşlılar için ideal bir besin kaynağıdır. Manda etinin pastırma ve sucuk olarak kullanımında teknolojik olarak çok uygun olduğunu söyleyebiliriz.”
Desteklerin Artırılması Gerekiyor
OMÜ Veterinerlik Fakültesi, Samsun’a katma değer sağlamak amacıyla ‘Toska Pastırması’ isimli mandadan elde edilen pastırmanın isim hakkını aldı. Samsun, Türkiye’de en çok manda varlığına sahip il olmasının yanı sıra, Karadeniz’deki tek Veterinerlik Fakültesi olması sebebiyle manda et ve süt ürünleri ile ilgili analizlerin yapıldığı bir merkez konumunda. Gücükoğlu, “Veterinerlik Fakültemizde manda et ve süt ürünleriyle ilgili referans laboratuvar çalışmaları devam etmektedir” diye ekledi.
Doç. Dr. Ali Gücükoğlu, mandaların Türkiye hayvancılığı için önemine dikkat çekerek, “Manda yetiştiriciliği, süt ve et ürünlerinin katma değeri açısından büyük önem taşıyor. Mandaların sayısını artırmak ve mevcut popülasyonu korumak için farkındalık oluşturulması ve desteklerin artırılması gerekmektedir” dedi.
