Elektrikli Çay Motorları Krize Yol Açtı: ÇAYKUR Çay Alımına Ara Verdi
ÇAYKUR, elektrikli çay motorlarının kullanımının artmasıyla üreticilerin hızına yetişemeyince 1 gün çay alımına ara vermek zorunda kaldı. Elektrikli çay motorlarının yaygınlaşması, çay üreticilerinin çay toplama hızını artırdığı için çay alım noktalarında izdiham yaşanmasına neden oldu. ÇAYKUR, kontenjanı düşürmesine rağmen çözüm bulamayınca çay alımına ara verme kararı aldı. Özel sektör ise krizi fırsata çevirerek yaş çayın alım fiyatını düşürdü. Çay üreticileri, çaylarını toplamak yerine bahçede bekletmeleri gerektiğini belirtti.
26 Haziran 2024’te başlayan 2. sürgün çay sezonu devam ederken geçtiğimiz cumartesi gününden başlayarak 3 günlük tatili fırsat bilen çay müstahsilleri, çaylarını toplayıp sürgünü bitirmek istedi. Tüm müstahsillerin aynı anda çay bahçelerine girmesi, çay alım noktalarında izdihama yol açtı. ÇAYKUR, izdihamın ilk gününde kontenjanı dekara 50 kilograma düşürdü ancak bu çözüm olmayınca ertesi gün 30 kilograma, ardından da 25 kilograma düşürmek zorunda kaldı. Bu durum üreticiler arasında mağduriyete neden oldu. Özel sektör krizi fırsata çevirerek yaş çayın alım fiyatını 17 liradan 12 liraya kadar düşürdü.
Elektrikli Çay Motorları: Verimlilikte Artış, Krizde Patlama
Makasla günde 250 kilogram çay kesen üretici, elektrikli çay kesme motorları ile günde 600 kilogram çay toplamaya başladı. Bu durum, çay üreticilerinin alım yerleri ve fabrikalarda uzun kuyruklar oluşturmasına, fabrikaların ise işleme kapasitelerinin üzerine çıkmasına neden oldu. Yeni bir metot uygulayan ÇAYKUR, bugün itibarıyla 1 gün süreyle üreticilerden çay almayarak çay alımına ara verdi.
ÇAYÜDAD Başkanı Mustafa Mavi: Üreticiler Çaylarını Bahçede Bekletmeli
Çay Üreticileri Dayanışma Derneği (ÇAYÜDAD) Başkanı Mustafa Mavi, üreticilerin çayını toplayıp satmaktansa bahçede bekletmesi gerektiğini vurguladı. “2. sürgünün son dönemlerinde hava sıcaklıklarının artmasıyla çay bütün kesimlerde geldi. Vatandaş da bir an evvel çayı toplayıp satmak istedi. Toplarken de artık her evde neredeyse 2 tane bulunan şarjlı çay motorlarını kullandılar. İnsanlar günde 1-2 ton çay toplayıp hem özel sektöre hem de ÇAYKUR’a satmaya çalıştı. Bu da yaklaşık 20 bin ton kapasitesi olan ÇAYKUR ve özel sektörde izdihama neden oldu” dedi.
ÇAYKUR ve Özel Sektör Hazırlıksız Yakalandı
Mavi, “Üreticinin yaklaşık yüzde 50’si çay motoru kullanıyor. Bu da hem ÇAYKUR’u hem de özel sektörü izdihama sokuyor. ÇAYKUR ve özel sektör vatandaşın çay toplama hızına yetişemedi. Hazırlıksız yakalandılar. Üreticinin çayını bahçede bekletip zamana yaymasını istiyoruz” şeklinde konuştu.
