Bitlis’in Çeltikli Köyü’nde Yüzyıllık Gelenek: Çeltik Ekimi
Bitlis’in Çeltikli köyünde çiftçiler, yüzyıllardır süregelen geleneksel yöntemlerle çeltik ekimi yapmaya devam ediyor. İmece usulüyle bir araya gelen köylüler, düz arazilerde traktörle, engebeli arazilerde ise insan gücüyle çeltik tarlalarını hazırlıyor.
Merkeze bağlı Çeltikli köyünde yaşayanlar, dayanışmanın en güzel örneklerinden birini sergileyerek çeltik üretiminde iş birliği yapıyor. Düz arazilerde traktör kullanarak çeltik ekimi yapan köylüler, yüksek rakımlı dağlardan gelen doğal kaynak suyunu açtıkları kanallarla tarlalarına yönlendiriyor. Sürülen tarlalarda, imece usulüyle küreklerle çeltik havuzları oluşturuluyor.
Hasat döneminde biçilen çeltikler, köydeki değirmenlerde öğütülerek kabuklarından ayrılıyor. Elde edilen pirinçler hem köylüler tarafından tüketiliyor hem de satılarak geçim kaynağı oluyor.
Köyde pirinç ekimi yapan Ferhat Kın, çeltik üretiminin köylerinde yüzyıllardır devam ettiğini belirterek, “Kalite ve lezzet bakımından en iyi pirincin bizde olduğunu düşünüyoruz. Düz arazide traktörle harmanlama yapıyoruz. Toprağı hamur kıvamına getirip sertleşmesini bekliyoruz. Yardımlaşarak tarlayı ekmeye başlıyoruz. Tohumları suya attıktan sonra yaklaşık 4 aylık bir sürecin sonunda hasat ediyoruz. Hasat sonrası traktör, pirinç sapları üzerinde işlem yaparak pirincin ayrışmasını sağlıyor,” dedi.
Köylülerden Maşallah Demir ise, “Bu iş yüzyıllardır imece usulü ile yapılıyor. Pirinç ekme süremiz, 20 gün sürüyor. Daha sonra 4 ay bekliyoruz. Hasat zamanı geldiğinde biçtiğimiz çeltikleri değirmene götürüp pirinç haline getiriyoruz. Buranın pirinci tamamen yerli üretim olduğu için katkı maddesi yoktur,” diye konuştu.
Çeltikli köyünün bu eşsiz üretim yöntemi, geleneklerin korunması ve dayanışmanın yaşatılması açısından önemli bir rol oynuyor. Köylülerin birlikte çalışarak elde ettikleri ürünler, hem lezzeti hem de doğal yapısıyla dikkat çekiyor.